DARIAH-GR/ΔΥΑΣ

Ταυτότητα

Το DARIAH-GR είναι η Εθνική Ψηφιακή Υποδομή για την Έρευνα στις Τέχνες και στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, η οποία υποστηρίζει τις ελληνικές επιστημονικές κοινότητες των ανθρωπιστικών επιστημών και συμβάλλει στην ανάπτυξη της έρευνας με χρήση τεχνολογιών της πληροφορίας. Ως ερευνητική υποδομή διευρύνει το πεδίο και τις ευκαιρίες έρευνας μέσω της διασύνδεσης κατανεμημένων ψηφιακών πόρων διαφόρων ειδών. Επίσης προάγει την πρόσβαση, χρήση, δημιουργία και μακροπρόθεσμη διατήρηση ερευνητικών δεδομένων, πρωτογενών και δευτερογενών, σε ψηφιακή μορφή, και υποστηρίζει την ανταλλαγή γνώσεων, μεθόδων και πρακτικών εργασίας μεταξύ επιστημονικών κοινοτήτων.

Το δίκτυο ΔΥΑΣ υλοποιεί τις δράσεις του DARIAH-GR σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Ερευνητική Υποδομή για τις Τέχνες και τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες DARIAH, της οποίας η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος, και αποτελεί το φορέα συμμετοχής της χώρας στην Ευρωπαϊκή Υποδομή. Η Εθνική Υποδομή, η οποία χρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, εισήλθε στη φάση κατασκευής της την 1η Μαΐου 2013. Από το 2017, το DARIAH-GR/ΔΥΑΣ και το CLARIN:EL συναποτελούν συνιστώσες υποδομές στο πλαίσιο της υποδομής ΑΠΟΛΛΩΝΙΣ: Εθνική Υποδομή για τις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες και για την Γλωσσική Έρευνα και Καινοτομία.

Τα μέλη

Το Δίκτυο Υποδομών για την Έρευνα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες ΔΥΑΣ απαρτίζεται από τα ακόλουθα μέλη:

Σκοπός

Έργο του DARIAH-GR/ΔΥΑΣ είναι:

Να λειτουργεί ως φορέας ευρείας αποδοχής μέσω του οποίου ψηφιακοί πόροι (δεδομένα, ορολογία, μοντέλα, λογισμικό) που αναπτύσσονται από την ερευνητική κοινότητα κοινωνούνται και ο οποίος διευκολύνει την ανάπτυξη των πόρων αυτών.
Να υποστηρίζει τη δημιουργία τοπικών μηχανισμών και συστημάτων αξιόπιστης διαχείρισης των ερευνητικών δεδομένων.
Να διασφαλίζει τη δημιουργία ενός δυναμικού ενιαίου πληροφοριακού χώρου για τις ανθρωπιστικές επιστήμες μέσω της διαλειτουργικότητας συστημάτων και δεδομένων.
Να υποστηρίζει τη διάδοση της χρήσης ανοικτών εργαλείων για την έρευνα και την ανάπτυξη περιβαλλόντων συνεργασίας.
Να συμβάλλει στη διάδοση των γνώσεων και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσματική χρήση ψηφιακών πόρων και τεχνολογιών της πληροφορίας στις ανθρωπιστικές επιστήμες.
Να συμβάλλει στην ανάπτυξη και εμπέδωση μηχανισμών και συστημάτων εκκαθάρισης πνευματικών δικαιωμάτων·
Να διερευνά και να προωθεί τρόπους για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών.

Στην τρέχουσα φάση ανάπτυξης της υποδομής, οι στόχοι του DARIAH GR/ ΔΥΑΣ είναι:

η δημιουργία του τεχνολογικού υποβάθρου για την συσσώρευση δεδομένων (ψηφιακών τεκμηρίων) από αποθετήρια και βάσεις δεδομένων που διατηρούν φορείς του πεδίου˙
η ανάπτυξη υπηρεσιών επιμέλειας, εμπλουτισμού και διάθεσης μέσω εξειδικευμένων υπηρεσιών σημασιολογικής αναζήτησης και προβολής που θα ολοκληρωθούν μέσω δικτυακής πύλης η οποία θα ενοποιεί τόσο το περιεχόμενο όσο και τις υπηρεσίες˙
η συντήρηση και ο εμπλουτισμός των υφιστάμενων μητρώων δεδομένων (φορέων, προσώπων, οργανισμών, πηγών δεδομένων, κ.α.)
δράσεις διάχυσης και στοχευμένες δράσεις εκπαίδευσης σε σύγχρονα εργαλεία και τεχνολογίες για την δημιουργία συλλογών, την επιμέλεια τον εμπλουτισμό πληροφορίας, κ.α., που περιλαμβάνουν θερινά σχολεία, σεμινάρια και πρακτική άσκηση˙
η λειτουργία του Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Σπουδών για την καταγραφή και αποτίμηση της διείσδυσης και την ανάλυση της χρήσης των ψηφιακών πόρων και εργαλείων στις ανθρωπιστικές επιστήμες˙ και
στοχευμένες δράσεις επιχειρηματικότητας για την ενεργό προσέγγιση προς τις επιχειρήσεις και τη δημιουργική βιομηχανία που μπορούν να κάνουν χρήση δεδομένων που θα διαχειρίζεται η υποδομή.

Ιστορικό

Μέχρι την τρέχουσα φάση λειτουργίας του DARIAH GR/ ΔΥΑΣ στο πλαίσιο της Απολλωνίδας, η Εθνική Ερευνητική Υποδομή για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες αναπτύχθηκε σε δύο φάσεις:

Α. Προπαρασκευαστική φάση (2009-2011). Έργο με τίτλο «Δημιουργία Δικτύου Υποδομών για την Έρευνα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες».

Το έργο εκπονήθηκε στο πλαίσιο της πρόσκλησης της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας για τη «Δημιουργία Εθνικών Ερευνητικών Δικτύων σε Θεματικούς τομείς που αφορούν τις Ερευνητικές Υποδομές του Ευρωπαϊκού Οδικού Χάρτη Υποδομών (European Roadmap for Research Infrastructures, by ESFRI- European Strategy Forum on Research Infrastructures)». Σε αυτή τη φάση οι φορείς που συγκρότησαν το δίκτυο ΔΥΑΣ μελέτησαν τους όρους της ανάπτυξης της Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και της διασύνδεσής της με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή. Σε αυτό το πλαίσιο εκπονήθηκαν δύο μελέτες, η Μελέτη σκοπιμότητας και η Μελέτη για τη στρατηγική αξιοποίησης της Ευρωπαϊκής Ερευνητικής Υποδομής DARIAH.

Επίσης, στο πλαίσιο του έργου διοργανώθηκαν δύο εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης της επιστημονικής/ ερευνητικής κοινότητας γύρω από τις εξελίξεις στις ανθρωπιστικές επιστήμες που σχετίζονται με την εισαγωγή κι εφαρμογή ψηφιακών εργαλείων και μεθόδων, ημερίδα για την παρουσίαση του προγράμματος «Δημιουργία Δικτύου Υποδομών για την Έρευνα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες» (2010) και συνάντηση εργασίας με τίτλο «Οι ανθρωπιστικές επιστήμες συναντούν την επιστήμη της πληροφορικής» (2011).

Β. Κατασκευαστική φάση (2013-2015). Έργο με τίτλο «DARIAH-GR Εθνική Ψηφιακή Υποδομή για την Έρευνα στις Τέχνες και στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες».

Το έργο εκπονήθηκε στο πλαίσιο της πρόσκλησης της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας

Η ανάπτυξη της εθνικής υποδομής οργανώθηκε γύρω από τέσσερις άξονες:

1. Υπηρεσίες κοινωνίας ψηφιακών πόρων
2. Εργαλεία και οδηγίες ανάπτυξης ψηφιακών πόρων
3. Υπηρεσίες Ευρωπαϊκής Υποδομής DARIAH
4. Παρατηρητήριο Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Σπουδών

ΔΥΑΣ